İşte İzmir Büyükşehir Belediyesinin mali tablosu: Kalem kalem açıklandı

CEMRE YUVARLAK/EGELİ GAZETE- İzmir Büyükşehir Belediyesi mayıs ayı üçüncü birleşimi meclis başkanı Levent Yıldır başkanlığında gerçekleşti.İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2024 yılı kesin hesaplarına ilişkin bütçe gerçekleşmeleri, yatırımlar ve sosyal destekler belli oldu. İZBB, görev ve sorumluluklarını 34 bin 109 çalışanıyla yürüttü. 2024 yılı bütçesi için 51,9 milyar TL ödenek teklif edilirken, 50 milyar 310 milyon TL’si harcandı. Borç ödemeleriyle birlikte toplam harcama 54 milyar 871 milyon TL oldu. Gerçekleşme oranı %96,94 olarak açıklandı.

 

PERSONEL GİDERLERİ 4.1 MİLYAR TL 

Toplam bütçe giderleri içinde personel giderleri 4,1 milyar TL ile %8,22, SGK devlet primi giderleri ise 366 milyon TL ile %0,72 oranında gerçekleşti. Yasal sınır olan %30’luk oran aşılmadı.

Mal ve hizmet alım giderleri 16,8 milyar TL (%33,45), faiz giderleri 2,3 milyar TL (%4,68), cari transferler ise 6,3 milyar TL (%12,66) oldu.

SOSYAL DESTEKLERE 527 MİLYON TL HARCANDI 

İhtiyaç sahiplerine 124 milyon TL, öğrencilere 34 milyon TL nakdi yardım yapıldı. Süt Kuzusu Projesi kapsamında 177 milyon TL’lik süt dağıtımı gerçekleştirildi. Yiyecek-içecek yardımları için 191 milyon TL, amatör spor kulüplerine 161 milyon TL destek sağlandı.

 

ULAŞIMA 6,5 MİLYAR TL DESTEK 

2024 yılında ESHOT Genel Müdürlüğü’ne 4,6 milyar TL, indirimli ve ücretsiz ulaşım için 156 milyon TL, iştiraklerine yapılan toplam ulaşım desteği ise 6,5 milyar TL oldu. Raylı sistemler için Buca Metrosu’na 2,8 milyar TL, Narlıdere Metrosu’na 1,1 milyar TL, tramvay hatlarına 369 milyon TL harcandı.

 

ALTYAPI VE ÇEVRE YATIRIMLARI 

Fen İşleri Dairesi Başkanlığı asfalt, tünel, dere ıslahı gibi çalışmalara toplam 5,2 milyar TL, Yapı İşleri ise çeşitli tesis ve yeşil alan projelerine 479 milyon TL kaynak aktardı. Park Bahçeler Dairesi 160 milyon TL, İklim Değişikliği Başkanlığı temizlik ve sıfır atık için 854 milyon TL harcama yaptı.

GELİRLER YÜZDE 92 GERÇEKLEŞTİ

2024 yılı gelir bütçesi 45,8 milyar TL olarak teklif edilmiş, 42,3 milyar TL gerçekleşmişti. Gelir gerçekleşme oranı %92,32 oldu. Gelir kalemlerine göre dağılım ise şöyle:

Vergi gelirleri: 146 milyon TL, Teşebbüs ve mülkiyet gelirleri: 1,8 milyar TL, Diğer gelirler: 40,2 milyar TL olarak belirlendi. 

 

BELEDİYE ŞİRKETLERİNİN TOPLAM BORCU 35 MİLYAR TL 

İzBB’nin toplam borç stoku 27,5 milyar TL; bunun 7,6 milyar TL’si iç borç, 19,9 milyar TL’si dış borç olarak açıklandı. Kur farkları nedeniyle 1,75 milyar TL borç artışı yaşandı.

Belediye şirketlerinin toplam borcu 35 milyar TL, taşınır mal varlığı ise 5,5 milyar TL olarak açıklandı.

,

"EN ZOR DURUMDA OLAN KİŞİ CEMİL TUGAY"

AK Parti Grubu adına İzmir Büyükşehir Belediyesi 2024 yılı kesin hesabını değerlendiren Ercan Tekin, “Hesapta harcama üzerinden başarı görüyorsanız ciddi bir görüş ayrılığındayız. Siz harcamalarınızdan örnek vererek manipülasyon yapıyorsunuz” diyen Tekin, “Sizle aramızdaki en büyük fark sizin sonuç bizim neden konuşmamız. Önümüzdeki sene rakamlar üzerinden değil oranlar üzerinden değerlendirilme yapısını bekliyorum. Hedefleriniz tutmuyor bunun birçok sebebi var. İhalelerde planlama süreçleriyle ilgili ciddi sıkıntılarınız var. Parası hazır olmayan işlerin ihalelerinin yapıldığını gördüm. Zaten bütçesel bir sıkıntımız var ödeme zorluğu yaşıyoruz. Bu belediyeye personelin yükü her 100 liranın 32 lirası olarak karşımıza çıkıyor. Personel yükünün çok fazla olduğu düşünülüyor ancak denetimde gördüğüm gerçek 2024 yılından personel izin kullandırıyoruz. İzBB verilerini paylaşıyorum sizinle içerde personelin toplam 1 milyon gün izni duruyor. Bu yükleri bertaraf edemediğimiz sürece bu işi düzeltemeyiz” dedi. Tekin, “Buradaki en zor durumda olan kişi Cemil Tugay. Karşısında bir önceki dönem hunharca, hoyratça harcanmış bir beş yıllık bütçe var. Öyle bir hale getirmişler ki… Saygı duyuyorum, kendi partinizin mensubuydu eleştirmek kolay değil. Başkanın vizyonu bürokratıyla aynı doğrultuda ilerlemiyorsa o belediye istediği hedefe ulaşamıyor. 60 milyarı açan borçla karşı karşıyayız. Bütçenin yüzde 5’ini faize harcıyoruz. İktidar koltuğunda oturuyorsunuz, bahane üretmek gibi bir şansınız yok. Çözüm odaklı bakmak zorundasınız.” dedi. 

 

YETER: "MERKEZİ YÖNETİMDE DE DURUM AYNI"

 

Tekin'in sözlerine yanıt veren  Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı CHP’li Candaş Yeter, “Kesin hesapta rakamlar, faaliyette faaliyetler konuşulur. 2024 yılı faaliyet raporunda asfalt serimi ile ilgili koyulan hedefe ulaşılamadığı doğru ancak yeni açılan yollarda, kırsaldaki yolların iyileştirilmesinde hedefleri aştık. Asfalt seriminde hedef tutturamadığımız eleştirilerde kısmen haklıyken yapılan işler grubunuz tarafından görülmeli. EDS noktasında da İl Emniyet Müdürü ile yapılan ön protokol yeni bir yönetmelik çıkacağı için ihaleye çıkamadık. Personel giderleriyle ilgili oran yüksek bulundu ancak merkezi yönetimde de durum aynıdır. Yatırımların bütçe giderlerindeki az olduğu ifade edildi. Ancak durum merkezi hükümette daha fazla. Bu tablonun anlamı şu: Türkiye, yatırıma ayırdığımız her 100 TL için 134 TL 71 kuruş faiz ödüyor. İzBB’de biz yatırıma ödediğimiz her 100 TL için 14 TL 52 kuruş faiz ödüyoruz. Eleştirileri hakkaniyetli bulmuyoruz” diye konuştu. 

 

BAŞKAN IŞIK: “YÜZDE 120’LERDE ENFLASYON YAŞADIK”

 

Gaziemir Belediye Başkanı Ünal Işık, “Bütçe bir tahmindir, elimizde olmayan değişikliklerle de revize ederiz. Sonuçların tutmamasıyla ilgili eleştiriye katılmak mümkün değil, Cumhurbaşkanlığı internet sitesine girdiğinizde enflasyonun yüzde 50’nün üzerinde olduğu yazıyor yani bütçenin yüzde 60’ı enflasyon nedeniyle yok oldu. Yeniden değerleme ile enflasyon başa başa giderdi ama son yıllarda enflasyon yüzde 50, yeniden değerleme ise yüzde 120’lerdeydi, yani bu ne demek, enflasyonun 50’şerde değil yüzün üzerinde olduğu yılları yaşadık” dedi.

“BEĞENMEDİĞİNİZ TUNÇ BEY BÜTÇESİNİ DENK GETİİRMİŞ”

AK Parti grup Başkanvekili, Hakan Yıldız, İZBB’nin 2024 yılı kesinleşen hesaplarını değerlendirdi. Yıldız, “yönetim hatalarının sonucu olarak çıkmış tabloların üzerinde konuşmak istiyorum” diyerek sözlerine başlayan Yıldız, Biz kendimizin işlerini neden geciktiğini ve bu sorunların neden olduğunu konuşmayalım, hep bahane üretelim diyorsunuz. Ben rakamlara baktığımda bir yıllık performansınız içler acısı. Eleştirdiğiniz Tunç Bey bütçesini denk getirmiş. Nerde ekonomik kriz. Bir yıl önce tunç bey döneminde denk bütçe oluşmuş. Siz ne yapmışsınız yüzde 16 gibi açık vermişsiniz. Tunç bey yüzde 35 sermaye giderleri yapmış siz ne yapmışsınız yüzde 32. Ama bu uyarıyı yapayım yüzde 26’ya düştünüz. 3 aylık yayınladığınız raporda sizin yatırımınız yüzde 26 ve kademeli olarak iniyor ve inmeye devam ediyor. Mal ve hizmette yüzde 31’den yüzde 33’e çıkmışız. Yani yatırım 3 puan düşürürken mal ve hizmeti 2 puan arttırmışsınız.

“BU ANLAYIŞI BIRAKALIM”

Yıldız, “Keşke Onat Tüneli’ni bitirseniz de 5. Fazın temelini atsanız da biz de sizi ayakta alkışlasak.  Şu anlayışı artık bırakalım “Ankara’ya yazı yazalım cevabını falan önemsemeyelim buraya gelelim eleştirelim” anlayışını bırakalım artık” dedi.

“BELEDİYE BATAĞA SÜRÜKLENMEYE DEVAM EDİYOR”

AK Parti Grup Başkanvekili Hakan Yıldız, “Kesin hesabı rakamlar gibi görürseniz bir şeyi eksik yapmış olursunuz. Bu kentin kronikleşmiş maalesef yönetim hatası sonucu ortaya çıkmış tablolardan konuşmamız lazım. Gelin, İzmir’i konuşalım. Belediyelerin tasarruf odaklı bütçeler yapması gerektiğini neden ıskalıyoruz? Biz günü kurtaran gidere odaklı bütçeler konuşuyoruz. Sürekli bahane siyaseti. Cemil Bey döneminde yaklaşık bin 400 kişi emekli olmuş. Şu anki personel 35 bin 109, emekli olanlar da var, net bin 300 yeni personel almışsınız. Ben İZBB’nin içinde bulunduğu kötü mali tablodan memnun olmam. Çukurlu yolu, çöp dağlarını biz de yaşıyoruz, en pahalı suyu biz de kullanıyoruz. Bunları yapmakla görevli olan sizsiniz ama siz yıllardır kötü yönettiğiniz şirketlere para aktararak, mali tabloyu bu hale getirdiniz. Şimdi hızlı tren, şehir hastanesi, Maraş konutları diyorsunuz. Yani dağa, taşa soruyorsunuz. Belediyeler yerel halkın daha sağlıklı imara, çevreye, suya ulaşması için. Bunları yapmamışız. Borçlanma kısmında 7,39 milyar borçlanmışız. Tekrar borçlanma yetkisi aldınız. Evet verdiğiniz işler sizin yönettiğiniz belediyeyi batağa sürüklemeye devam ediyor” diye konuştu.

 

‘KESİN HESABA KATILMAMASI NEZAKETSİZLİK’

Yıldız, “Altyapıyı hangi kaynakla yapacağız. Vergi borcu şirketlerin kendi beyanlarına göre hesaplanıyor. Kendi beyanınızla oluşturduğunuz borçların hesabını bizden soruyorsunuz. Biz geçtiğimiz 5 yıl içinde ne dediysek bugün oldu. İZBETON’la yer devri yaptık. Kooperatif ortaya çıkınca ‘Yapmayın, yanlış’ dedik. O gün o işi savundunuz, bizi tefe koydunuz, kentsel dönüşümün önündeki engel olduğumuzu söylediniz. O modelin var ya bugün ayağa kalkması için 10 milyar TL’den fazla para bulmanız lazım. Bizim yaptığımız eleştirilerde bir tane haksız bulun, ben özür dilerim. Başkandan da bizim doğrularımızın yanında durmasını bekliyorum. Kesin hesaba katılmamasını siyaseten nezaketsizlik olarak değerlendiriyoruz. Çünkü biz onun kesin hesabını tartışıyoruz” ifadelerini kullandı.

“BİZ AYRIŞTIRAN DEĞİL BİRLEŞTİREN PARTİYİZ”

Yıldız, “Yıllarca İzmir’i dışlayan, yok sayan anlayışı AK Parti ortadan kaldırmıştır. Biz ayrıştıran değil birleştiren partiyiz. Böyle düşünmeyen iktidar; çevre yollarını, TOKİ’leri yapar mı? Ama siz bu bütçeyi böyle götürürseniz Başkan yapacağı hiçbir şeyi yapamaz” dedi.

 

 

 

“BU ŞEKİLDE YÖNETEMEZSİNİZ”

“Acil olarak; mali disiplin, personel yönetim anlayışı şart” diyen Yıldız, “Çekinmeden açıkça ifade edeceğim; kendinizi sendika mahkûm ettiğiniz anlayıştan kurtulun. Onun eşi dostu ile doldurulmuş bir belediyedir bu belediye. Biz şunu yaşadık; 150 yıllık belediye tarihinde depremle boğuşurken meclisi basma cesaretini gösterecek anlayışın temsilcidir. Meclisin demokratik iradesini ayaklar altına almıştır. O günkü yönetim de buna ses çıkaramamıştır. Kurtulmanız lazım, bu şekilde yürütemezsiniz” diye konuştu.

“EKONOMİK ZORLUKLARLA KARŞI KARŞIYAYIZ”

“Hizmet kalemlerine ulaşma zorluğunun bazı kalemlerde fazla bazı kalemlerde daha az olduğunu görüyoruz” diyen CHP Grup Başkanvekili Altan İnanç, söylenen hiçbir eleştiriden rahatsız değilim. Eksiğimiz varsa tamamlamalıyız. Yönetim anlayışımıza adil ve kamucu davranacağız. Hemşerilerimize en iyi hizmeti götürmek için çaba sarf edeceğiz. Bunun sürekli sorgulanmasına tahammülümüz sınırlıdır. Ülkemiz önemli ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalmıştır. Bu Türkiye’nin gerçeğidir. Bizim ülkemizde dengeler çok bozulmuştur. Dünya bu krizi daha az hasarla atlatırken biz nasıl olmuş da hala atlatamamışız bu sorgulanmalıdır.

“GERÇEKLERDEN KAÇMAYALIM”

İnanç, “İzmir’in nüfusu 4,5 milyon, ülkemiz büyüyor ekonomimiz büyüyor. Doğal akış içerisinde büyüyor. Bu ekonominin yurttaşlarımıza eşit dağıtılması taraftarıyız. Asgari ücretli işçi kardeşimiz 22 bin TL l ile geçiniyor mu bunun cevabı evet mi? Gerçeklerden kaçmayalım. İZBB’nin SGK ve vergi borçları vardı. 1 Nisan itibariyle iştiraklerimiz hariç belediyemiz borçlarını ödemiştir. Borcu kalmamıştır” dedi.

“KALDIRIN FAİZLERİ KARDEŞİM”

“İZBB SGK borçlarını yapılandırmak için yüzde kaç faiz ödemektedir” diyen İnanç, “Kendi devletine yüzde 48 faiz ödemektedir. Bu faizin ekonomik literatürde karşılığı hangi kelimeye denk geliyor. Bu borç sarmalından diyoruz ya borcu borçla ödeyemeyiz. Çözüm nedir? Kaldırın faizleri kardeşim. Silin. Türkiye’de sadece İzBB borçlu değildir. Bakın borcu olmayan belediyemiz kalmamış bu sürdürülebilir mi? Gelin bunu yapalım. Gerçekten bu siyasi bakışı değiştiriniz sizden rica ediyorum. Türkiye’nin idari yapısı ikili sistem üzerinden yürümektedir. Merkezi hükümet kararları alırken partili partisiz olarak düşünmesi lazım” ifadelerini kullandı.

“BELEDİYELERİ SİLKELEMEK DOĞRU DEĞİL”

 “31 Mart seçimlerinde CHP Türkiye’nin birinci partisi olmuştur. Bu yurttaşlarımızın demokrasiye olan inancının da ifadesidir. Nasıl ki AK Partiyi hükümet ilan etmişlerse 31 Mart seçimlerinde de CHP’li belediye başkanlarını memur tayin etmişlerdir. Biz yurttaşlarımıza hizmet etmek için memur tayin edildik. Belediyeleri silkelemek doğru değil. Biz de yurttaşlarımızın yaşam kalitelerini iyileştirmek ve kullanmak için bu görevlere yerleştirildik. Belediyelerimizi bu borç batağından kurtaralım. Telef edelim denildi. Etmeyin yapmayın. 19 Marttan bugüne hazinemizin merkez bankamızın rezervlerinden eriyen rakam 60 milyar dolara dayandı. Bu ülkenin öz kaynağı paramız, maliye bakanımız yurt dışından kredi bulmak için ülke ülke geziyor”

“HALKIMIZIN UMUDUNU ZEDELEMEYELİM”

Ekrem İmamoğlu’nun cezaevinde hâksiz yere tutulduğunu ifade eden İnanç, “Demokrasi treni raydan çıkarmak için neler yapılıyor bu ülkede bir belediye başkanı daha ortada yokken 60 gündür cezaevinde tutuluyorsa bu demokrasi midir? Bunu yapmayın. Halkamızın umudunu zedelemeyelim. Belediyelerimizle ilgili telef etme diye yeni bir şey çıktı” dedi.

“TÜRKİYE BUNU ISKALAMAMALIDIR”

Terör örgütü PKK’nın silah bırakması ve yeniden başlayan çözüm sürecine değinen İnanç, “Türkiye kendi yurttaşlarıyla kardeşçe yaşamayı öncelemelidir. Bugün de tespit edilen şey budur. Terörün Türkiye’ye faturası 2 trilyon dolar. Birileri illa ben Kürtçe yemin edicim diye tutturmasaydı. Birileri Türkiye’yi doğru anlamış olsaydı. Bu 44 yıl böyle olmasaydı. Daha önce de açılım süreçleri var. Oylamalar ve referandumlar var. Bugün Türkiye bunu ıskalamamalıdır. Kesinlikle siyasi parti ayrımı gözetilmemektedir. Terör örgütü kongreyi topladı kararı aldı. Devletin tekliği, yurdun bütünlüğü dedik bu Lozan’ı tarif etmektedir” diye konuştu.

YILDIR: “OTOYOLLAR DOĞAYI NASIL ETKİLEDİ?”

İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclis Başkan Vekili Zafer Levent Yıldır, “Her şeye bütüncül bakmalıyız. Hükümete, işe girmeyi mülakatlarla engellediniz ve insanların ister istemez belediye yönelmesine sebep oldu bu durum. Bir takım olanak ve korunaklar da var, insanlar belediyeyi tercih ediyor. İzmir’e yapılan yatırımların yetersiz olduğunu da konuştuk. Bu su konusunda da böyleydi. İstanbul ve Ankara üst kaynaklardan suyu sağlıyor, peki ya İzmir, bunun hesabını Devlet Su İşleri (DSİ) verecek mi? Yol, köprü, çok kullanılan şeyler olabilir ama bunun yaratacağı etkiler nelerdir, bilmiyorum. Raylı sistem yerine otoyol mu denilmiştir? Otoyol yapılmasının nedeni araçların satılması, benzine insanların bağlanmasıdır denmiştir eskiden, yani biz otoyol yaparak teslimiyet içine de giriyor olabiliriz. Hükümet neye dayanarak bunları yaptı, doğayı nasıl etkiledi, ekosisteme nasıl etkisi oldu bilmiyoruz. Binlerce maden ruhsatı doğayı nasıl etkiledi, bilmiyoruz” dedi.