İzmir’in yatırım raporu
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2018’de 2.5 milyar liranın üzerinde yatırım gerçekleştirdi. 15 yıllık toplam yatırımı ise 17.6 milyar lira oldu. Son 5 yılda Büyükşehir tarafından gerçekleştirilen yatırımların toplam tutarı, bir önceki geçen 5 yıllık döneme göre yüzde 146 artış gösterdi.
Yatırım ve projelerini “Yerelde kalkınma” hedefiyle gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2018 yılında yine önemli projelere imza attı. Büyükşehir, geride bıraktığımız yıl boyunca 1 milyar 963 milyon liralık yatırım harcamasının yanında, ilçe belediyelerinin projelerine de 18.7 milyon liralık maddi destek sağladı. ESHOT, İZSU ve şirketlerin yatırımlarıyla birlikte Büyükşehir’in 2018 yılı toplam yatırım tutarı 2 milyar 518 milyon liraya yükseldi.
Kentlinin yaşam standartlarını yükseltmeyi hedefleyen İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2018 yılında kamulaştırma çalışmalarından altyapıya, tramvaydan metro yatırımlarına, tarihin korunması ve kentsel dönüşümden önemli çevre tesislerine kadar yüzlerce projeyi yaşama geçirdi. Büyükşehir, aynı dönemde bir çok yatırımın da startını verdi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, ESHOT, İZSU ve belediye şirketlerinin yatırımlarıyla birlikte, 2004–2018 yılları arasında kentte 17 milyar 607 milyon liralık yatırım gerçekleştirdi. Bu yatırımların 12 milyar 400 milyon liralık kısmı Büyükşehir tarafından yapılırken, İZSU 2 milyar, ESHOT 267 milyon, İZDENİZ, İZULAŞ, İZBETON şirketleri ise 496 milyon liralık yatırım yaptı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Aziz Kocaoğu’nun ilk dönemi olan 2004 – 2008 döneminde yatırım tutarı 1 milyar 947 milyon lira iken, bu rakam 2009 – 2013 döneminde 4 milyar 517 milyon liraya, 2014 – 2018 yılları arasındaki son döneminde ise 11 milyar 141 milyon TL’ye çıktı. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings ile Moody’s İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yatırım yapılabilir seviyesindeki en üst basamak olan ‘AAA’ ulusal derecelendirme notunu 2018 yılında bir kez daha onayladı.
İşte İzmir’in 2018 yılındaki yatırımlarından satır başları;
Ulaşıma dev bütçe
* 2015 yılı Ağustos ayında çalışmalarına başlanan İzmir Ulaşım Ana Planı tamamlandı; İzmir’in 2030 yılına kadar izleyeceği yol haritası belirlendi.
* 8.8 kilometrelik Karşıyaka Tramvayı’nın ardından, 12.8 kilometre uzunluğundaki Konak Tramvayı da hizmete alındı. Yatırım maliyeti 450 milyon lira oldu.
* Karşıyaka Tramvay hattını Çiğli’ye uzatmak için hazırlanan proje Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na gönderildi. Onay alınmasının ardından ihale çalışmalarına başlanacak.
* 7.2 kilometre uzunluğunda 7 istasyondan oluşan Narlıdere –Fahrettin Altay metro hattının yapım çalışmalarına başlandı.
* 79,5 milyon Euro’ya mal olan 95 metro vagonunun tamamı hizmete alındı. 95 yeni vagonla birlikte filodaki toplam araç sayısı 182’ ye ulaştı.
* Evka-3-Bornova merkez metro hattı proje çalışmaları tamamlandı. Hattın 2019 yılında yapımına başlanması planlanıyor.
* 13 kilometrelik, 11 istasyondan oluşan Üçyol-Buca hattının proje çalışmaları tamamlanarak AYGM’den onayı alındı. 2018 yılı yatırım programına alınması için Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na 05.12.2017 tarihinde başvuru yapıldı.
* İzmir Banliyö Sistemi’nin Geliştirilmesi Projesi kapsamında Belevi İstasyonu’nun yapımı tamamlanma aşamasında. 2019 Ocak sonunda hizmete alınacak.
* 93 milyon liralık yatırımla Metro vagonları için Halkapınar’da 115 vagon kapasiteli iki katlı yeraltı otoparkı yapım çalışmaları devam ediyor.
* Güzelbahçe İskelesi hizmete alınarak Karşıyaka-Konak-Güzelbahçe seferleri başlatıldı.
* Karantina İskelesi hizmete alınarak Göztepe, Alsancak, Karşıyaka yönüne seferler başlatıldı.
* 2 yeni arabalı vapurun alınması için ihaleye çıkıldı.
* ESHOT, filosuna 25 otobüs daha ekledi.
Yeni arterler, yeni yollar, otoparklar
* Homeros Bulvarı’nı Otogar’a kadar uzatan ve Buca ile Bornova arasında kalan bölümü “derin tünelle” geçecek 183 milyon liralık projenin yapımına başlandı.
* Hatay’da 465 kapasiteli katlı otopark tamamlanarak hizmete alındı.
* Marina Kavşağı’ndan Mithatpaşa Caddesi’ni dik kesen Deniz Feneri Sokak’taki karayolu alt geçidi trafiğe açıldı. Mithatpaşa trafiğine neşter olacak diğer bir alt geçidi ise 2019’un ilk yarısında kullanıma açılacak.
* İmar planında “yol” olarak görünmesine rağmen duvarla kapatılan ve Ordu Bulvarı’ndaki araç trafiğini kesintiye uğratan arsa ulaşım aksı içine alındı; Girne ve Bostanlı yönündeki trafiği rahatlattı.
* 153 araç kapasiteli Yeşilyurt Yeraltı, 160 araç kapasiteli Karabağlar Selvili Yeraltı ile 636 araç kapasiteli Adliye Tam Otomatik Katlı otoparklarının yapımı sürüyor.
* Mustafa Kemal Sahil Bulvarı Karantina alt geçidi yapılarak trafik yer altına alındı. Trafiğin yeraltına alınmasıyla kazanılan Mithatpaşa Parkı önündeki 67 bin metrekarelik alan büyük bir kent meydanına dönüştürüldü.
* Kent içi toplu ulaşımda önemli bir aktarma noktası haline gelen Üçkuyular’a nefes aldıracak Terminal ve Otopark yapımı sürüyor. Özel arabalarını 841 araçlık otoparka bırakan vatandaşlar, buradan metro, tramvay, otobüs ya da vapurla diledikleri yere kolaylıkla gidebilecek.
* 2.5 milyon ton sıcak asfalt dökülerek 2143 kilometre uzunluğunda yol yapıldı.
* 5 metre genişliğinde 235 kilometre uzunlunda kilit parke taşı döşendi.
* 76 adet yol, tretuvar ve kavşak düzenlemesi tamamlandı. Sıcak asfalt, ova yollarının sathi kaplaması, kilit parke taş ve yol düzenleme çalışmaları için Büyükşehir, 1 milyar 50 milyon liralık yatırım yaptı.
* Bahriye Üçok Bulvarı düzenlendi.
* Torbalı otoban yolunda modern döner kavşak hizmete açıldı.
*Karaburun Bozköy’e yeni taşıt köprüsü ile Kınık Kırık Geçit Taşıt Köprüsü hizmete açıldı.
Kentsel dönüşüm
* Uzundere Kentsel Dönüşüm Projesi 1. Etap kapsamında 9 blokta, 280 konut, 33 işyeri hak sahiplerine konutlarının anahtarları teslim edildi.
* Uzundere’de 422 konut ve 40 iş yerini kapsayan 2. Etabın yapımına başlandı; 3. Etap için kura çekimi yapıldı.
* Örnekköy Kentsel Dönüşüm Projesi’nde 130 daire ve 13 dükkan olmak üzere 143 bağımsız birimden oluşan ilk etabın yapımına başlandı; 2. etabın kura çekimi gerçekleştirildi.
* Ege Mahallesi’nde uygulanacak kentsel dönüşüm projesi halk ile paylaşıldı. Uzlaşma görüşmeleri halen devam ediyor. Projenin ilk etabını gerçekleştirmek üzere hazırlıklar tamamlandı.
* Gaziemir Aktepe, Emrez mahalleleri için master plan ve mimari avan proje çalışması süreci tamamlandı. Ocak ayında hak sahiplerine proje tanıtılacak.
* Bayraklı’da hazırlanan kentsel tasarım ve mimari projeler, halk ile paylaşıldı, hak sahipleri ile görüşmeler devam ediyor.
* Ballıkuyu’da proje alanının 1. etabı için hazırlanan kentsel tasarım ve mimari projeleri hak sahipleri ve kamuoyuna tanıtıldı. Uzlaşma görüşmelerine başlandı.
* Güzeltepe’de kentsel dönüşüm proje çalışmaları devam ediyor.
Parklar, yeşil alanlar, meydanlar
* Halk Park, Ahmet Taner Kışlalı, Muzaffer İzgü, Neşet Ertaş Parkı, Hava Şehitleri Parkı, Agora, Tarık Zafer Tunaya, Gaziemir Zeytin, Metin Oktay parkları hizmete alındı.
* Bornova Atatürk Mahallesi’nde açık hava sporlarının yapılabileceği mekanlar ve dağcılık, kaya tırmanışı, zipline gibi aktivitelerle donatılan Macera Park açıldı.
* Basmane Dokuz Eylül Meydanı ile Hamdi Dalan Kavşağı düzenlendi.
* 4.5 milyon liralık yatırımla Buca Yedigöller Rekreasyon Alanı yenilendi.
* İzmirdeniz projesi çerçevesinde Bayraklı 2. Etap Şelale Deresi ile Meles Çayı arasındaki bölüm tamamlandı. Bostanlı Sahili 2. etap ile Karşıyaka 2. Etap ve Alaybey sahili düzenleme çalışmaları devam ediyor.
* Dikili sahili düzenlemesi devam ediyor.
* Bornova’daki Fatmacık Kayası Hafriyat Atık Depolama Sahası’na 4 bin 170 adet fıstık çamı dikildi.
* Bornova Şeytan Deresi mevkiindeki eski taş ocağına 47 bin kızılçam fidanı dikimine başladı.
Yeni tesisler
* Türkiye’nin “opera sanatına özel” ilk yapısının temeli atıldı; yapımı sürüyor.
* Yeşilyurt Kültür Merkezi yapımı sürüyor.
* Foça Gerenköy’de, bölgenin yapısına uygun mimaride çok amaçlı salon hizmete açıldı.
* Özdere Gençlik Merkezi’nin yapımına başlandı.
* Torbalı Çaybaşı’na güney bölgesine hizmet edecek İtfaiye Merkez Binası yapılıyor.
* Selçuk Katı Atık Transfer İstasyonu hizmete alındı.
* 14 milyon liralık yatırımla Selçuk’a hizmet verecek otogarın yapımına başlandı.
* Tırazlı ve Torbalı Pamuk Yazı Mahallesi’nde yeni mezarlık alanları açıldı. Yukarı Narlıdere’de ve Bornova Kavaklıdere’de yeni mezarlık alanları açma çalışmaları sürüyor.
* Menemen Çukurköy’de yaşanan sel felaketinin ardından 2 milyon liralık yatırımla 8 adet hafif çelik prefabrik yapı alınarak kuruldu.
* Bergama Mezbahası AB standartlarında yenilendi.
* İZBETON, 13 milyon liralık yatırımla yol ve asfalt yapımında kendi kendine yetebilen Asfalt Plenti, Emülsiyon Üretim, Agrega Kırma Eleme, Plentmiks Temel Üretim ile Döküm Sahalarında Geri Kazanım ünitelerini devreye aldı. Yılda yaklaşık 25 milyon lira tasarruf sağlanması bekleniyor.
Çevreci yatırımlar
* Menemen’de tıbbi atıkların çevreye zarar vermeden bertarafını sağlayacak günlük 18 ton kapasiteli sterilizasyon tesisinin yapımına başlandı.
* 4.5 milyon liralık yatırımla günlük 500 ton kapasiteli Selçuk Katı Atık Transfer İstasyonu hizmete alındı.
* Harmandalı Düzenli Depolama Alanı’ndaki çöplerden elektrik enerjisi üretebilmek amacıyla Biyogaz Tesisi inşaatı başladı.
* Kemeraltı’nın alt yapısını güçlendirme projesi kapsamında Fevzipaşa Bulvarı, Gaziosmanpaşa Bulvarı ve Eşrefpaşa Caddesi’ni kapsayan kuşaklama hattı (yağmur suyu, içme suyu, atık su, elektrik) ve terfi merkezi yapımını içeren çalışmalar son aşamaya geldi.
* İZSU, 570 kilometre uzunluğunda içme suyu şebekesi, 82 kilometre uzunluğunda kanal şebekesi ve 55 kilometre uzunluğunda yağmur suyu hattı döşedi. 26 kilometre uzunluğunda korkuluk imalatı yaptı; 45 adet su sondaj kuyusu açtı.
* Tire İleri Biyolojik Atık Su Tesisi hizmete alındı. Foça Gerenköy Atık Su Arıtma Tesisi inşaatına başlandı.
* 13.2 milyon liralık yatırımla 1980’li yıllarda yapılan ve yılda 10 kez arızaya neden olan 2.5 kilometrelik Yeşildere içme suyu hattı tamamen yenilendi.
* Menemen Seyrek’teki Gazi Mustafa Kemal, İnönü ve 85. Yıl Cumhuriyet mahalleleri ile Günerli’deki eskiyen kanal hatları 18 milyon liralık yatırımla yenileniyor.
* Çeşme’de eskiyen ve kaçaklara neden olan içme suyu hatlarını kapsayan 800 kilometrelik tarihi yatırımın Alaçatı-Ilıca- Paşalimanı-Boyalık’ı kapsayan 2. etabı da başladı.
* Menderes merkezde eskiyen, kaçaklara neden olan 40 yıllık borular, 193 kilometre uzunluğunda basınca dayanıklı borularla değiştirildi.
* “Körfez ve Liman Rehabilitasyonu Projesi” kapsamında yapılan uluslararası proje ihalesi sonrası çalışmalara başlandı.
Yerelde kalkınma hamlesi
* Urla Bademler’deki Tarımsal Kalkınma Kooperatifi arazisine, içinde bungalov evler, üretim parselleri, yürüyüş ve bisiklet yollarının da bulunduğu “Doğal Yaşam Köyü” kurularak üreticiler ekoturizmle tanıştırıldı.
* Süt Kuzusu Projesi kapsamında Tire Süt Kooperatifi’nden 47.5 milyon liralık alım yapılarak Suriyeli çocuklar da dahil 134 bin 500 çocuğa 12 milyon 301 bin litre süt dağıtıldı.
* Üreticiye 672 bin meyve ve sebze fidanı, 1400 adet küçükbaş hayvan, 5 bin adet ana arı, 5 bin kovan, bine yakın arıcılık malzemesi dağıtıldı.
* Beydağ, Kiraz, Ödemiş ve Tire’ye bağlı 47 köyde üreticilere ait 357 bin kestane ağacında budama ve koruma desteği sağlandı.
* 23 ilçede 526 üreticiye 1.052 adet toprak analizi yapılarak üreticiler bilgilendirildi.
* Menemen Çukurköy’de selden zarar gören tarım arazisine sahip çiftçilere 1 milyon 319 bin liralık destek sağlandı.
* Çeşme ve Urla köylerinde yetişen Çeşme Kavunu ile Karaburun, Urla, Seferihisar ve Çeşme ilçelerinde yetişen Hurma (erkence) zeytini için Türk Patent Enstitüsü’ne coğrafi işaretleme başvurusu yapıldı.
* Karaburun köylerinde “zeytin sineği” zararlısına karşı 82 bin ağaçta “doğal” mücadele başlatıldı.
* Zeytinde “halkalı leke” hastalığına karşı, Selçuk ve Menderes’teki 68.890 ağacı kapsayan havza bazlı mücadele gerçekleştirildi.
* Beydağ, Kiraz, Ödemiş ve Tire’de 8 bin kerevet (incir kurutma kasası) dağıtıldı.
* Bergama, Aliağa, Bornova Eğridere, Kınık ve Dikili kırsalında 22 adet (HİS) gölet revize edildi.
* Ürün çeşitlendirilmesi amacıyla üreticilere önce eğitimi verilip ardından 8 bin adet kuşkonmaz pençesi, 120 bin çilek ve 72 bin adet kekik fidesi dağıtıldı.
* Tahtalı Baraj havzasında kurulan bal ormanı ve bal merasına 13 bin 200 adet fidan dikimi gerçekleştirildi.
* Aliağa, Bergama ve Kınık’ta hiçbir ekonomik değeri olmayan menengiç (çitlembik) ağaçlarını göz aşısı yapılarak antep fıstığı ağacına dönüştürüldü.
* Aliağa, Bayındır, Bergama ve Ödemiş’te 6 tarım kooperatifine süt soğutma ve nakil tankı hibe edildi.
* Üreticilere 249 adet pazar tezgahı dağıtılarak köylü ve çiftçilerin tüketici ile aracısız buluşması sağlandı.
* Bademli’de “Meyve Boylama ve Paketleme Tesisi” kuruldu.
* Foça’da 40 ton kapasiteli “Kantar” kurularak bölge köylüsünün hizmetine sunuldu.
* 195 milyon liralık yatırımla 1500 kilometre uzunluğundaki ova yolunun sathi kaplaması gerçekleştirildi.
Tarihe tarihi yatırım
* İzmir Tarih Projesi kapsamında Agora’daki müze evi ile Namazgah Hamamı’nın restorasyon çalışmaları ile Agora Parkı düzenlemesi tamamlandı.
* Kadifekale içerisindeki Mescid ve Bizans dönemine ait Sarnıç restorasyonu devam ediyor.
*Balıkçılar Meydanı uygulaması tamamlandı.
* Kemeraltı Yayalaştırma uygulaması hayata geçirildi.
* Kemeraltı 1. Etap Altyapı Yenileme Projesi, Aydınlatma Master Planı ve Uygulama projeleri ile düzenleme projeleri tamamlandı.
* Arkeolojik kazı desteği 12’ye çıkarılarak kazılara ayrılan destek miktarı artırıldı. Agora, Foça, Erythrai, Eski Smyrna, Yeşilova Höyüğü, Teos, Klaros, Panaztepe, Urla ve Ayasuluk kazılarına 4.7 milyon liralık kaynak aktarıldı.
* Buca Dokuz Çeşmeler’in restorasyonu tamamlandı.
Ortak hizmet projeleri
* Karabağlar’da kız öğrenci misafirhanesi yapıldı.
* UEFA standartlarında inşa edilen 15 bin seyirci kapasiteli Tire Stadı tamamlandı.
* Bergama’da Bahçelievler Kapalı Yüzme Havuzu tamamlandı.
* Karabağlar Kibar Mahallesi’ne kapalı pazaryeri, semt merkezi ve taziye evi kazandırılıyor.
* Karabağlar Tahsin Yazıcı Mahallesi’ne sosyal tesis yapılıyor.
* Gaziemir’de Sarnıç Kültür Merkezi inşaatı sürüyor.
* Konak’ta Gültepe Spor Kompleksi yapımı devam ediyor.
* Konak’ta Toros Pazaryeri ve Sosyal Tesisi yapımı devam ediyor.
* Altınordu Metin Oktay Tesisleri’nde 3 adet sentetik çim saha yapılıyor.
